အသက္ၾကီးရင့္သူမ်ား ေသြးတုိးေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ Amloten-5 ေဆးႏွင့္ သင့္ေတာ္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ

ေမး - Doctor ေရ၊ Uncle က အသက္ ၆၀ ရွိပါၿပီ။ ေရာဂါေထြေထြထူးထူး မရွိေပမဲ႔ ေသြးေတာ႔ နဲနဲတိုးတတ္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ညႊန္ႀကားခ်က္အရ AMLOTEN-5 ဆိုတဲ႔ေဆးကို တစ္ေန႔တစ္လံုး ေသာက္လာတာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ရွိပါၿပီ။ ရုတ္တရက္ ေသြးတုိးၿခင္းမ်ဳိး မၿဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ရမယ္ဆိုတာ ေၿပာၿပေပးေစခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ - အသက္ ၆၀ မွာ Amlodipine 5 mg နဲ႕ ေကာင္းေကာင္းထိန္းႏိုင္တဲ့ ေသြးတိုးေရာဂါပဲရွိျပီး အျခားဘာေဆးဝါးမွ ေသာက္သုံးဖို႕မလိုဘူး၊ ဘာေရာဂါမွ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္တယ္လို႕ပဲ ပထမဦးစြာ ေျပာပါရေစ။

ေသြးတိုးကုထုံးရဲ့ အေရးအၾကီးဆုံး အခ်က္တစ္ခုက တစ္ေန႕ ၂၄ နာရီလုံးလုံး ေသြးေပါင္ပံုမွန္ရွိရပါမယ္။ အတက္အက် သိပ္မကြာသင့္ပါဘူး။ ေဆးကို အခ်ိန္မွန္ ပံုမွန္ေသာက္ရမွာျဖစ္ျပီး မနက္အိပ္ရာထခ်ိန္နဲ႕ ညအိပ္ခါနီး အနည္းဆုံး တစ္ေန႕ႏွစ္ၾကိမ္ ေသြးေပါင္ပံုမွန္ခ်ိန္ရပါမယ္။ လိုအပ္ရင္ နားလည္တတ္ကြၽမ္းတဲ့ ဆရာဝန္နဲ႕ ေဆးညွိသင့္ညွိေပးရပါမယ္။ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈ (Medical checkup) ပံုမွန္ျပဳလုပ္ေပးဖို႕လည္း လိုအပ္ပါတယ္။

ေသြးတိုးဟာ ေဆးနဲ႕ တစ္သက္လုံး ထိန္းထားရမွာမို႕ မိမိေသာက္ေနတဲ့ ေဆးေတြကို လူနာကိုယ္တိုင္ နားလည္ထားဖို႕လည္း အေရးၾကီးပါတယ္။ ဆရာဝန္ကို အသိမေပးဘဲ ေဆးကို မိမိဘာသာ အတိုးအေလွ်ာ့ျပဳလုပ္ျခင္းကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမယ္။ အခ်ိန္တိုအတြင္း ေသြးေပါင္က်ေစတဲ့ အေရးေပၚ ေသြးက်ေဆးေတြ  ရွိေပမယ့္ ေသြးတိုးထိန္းေဆး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေဆးေသာက္ျပီး နာရီပိုင္းၾကာမွ အာနိသင္ျပတတ္ျပီး ေသြးထဲမွာ ေဆးပမာဏတစ္ခု အခ်ိန္အတန္ၾကာရွိေနဖို႕ ထုတ္လုပ္ထားတာပါ။

ေသြးေပါင္ခ်ိန္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရွိေနတဲ့ ေသြးေပါင္ဟာ ( ေဆးအာနိသင္ရဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္ခ်ိန္ေပၚမူတည္ျပီး) လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ နာရီ၊ ၁၂ နာရီ စတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ေသြးတိုးဘယ္ေလာက္ ထိန္းႏိုင္လဲဆိုတာကို ျပသတာပါ။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ပံုမွန္ျဖစ္ေနလို႕ ေဆးမေသာက္ဘဲေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ ၆ နာရီ၊ ၁၂ နာရီမွာ ေသြးထဲမွာ ေဆးမရွိေတာ့တာမို႕ ေသြးေပါင္ဟာ ရုတ္ခ်ည္း တက္လာတတ္ပါတယ္။

အဲဒီလို ေဆးေလွ်ာ့လိုက္၊ ေသြးေပါင္ရုတ္ခ်ည္းတက္လို႕ ေသြးထိန္းေဆးပိုေသာက္လိုက္၊ ေဆးေတြ ေသြးထဲပိုေရာက္လို႕ ေနာက္ ၆ နာရီ၊ ၁၂ နာရီမွာ ေသြးေပါင္က ျပန္က်လိုက္နဲ႕ ေသြးေပါင္ေနာက္ကို ေဆးကလိုက္ေနရတာနဲ႕ပဲ မုန္႕လုံးစကၠဴကပ္သလိုျဖစ္ျပီး ေသြးေပါင္အတက္အက် ၾကမ္းတတ္ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အခ်ိန္တိုအတြင္း ေသြးေပါင္က်ေစတဲ့ ေဆးေတြကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေသာက္လိုက္ၾကတာလည္း ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ရုတ္တရက္ ေသြးေပါင္က်သြားတာကလည္း ရုတ္တရက္ ေသြးတိုးသကဲ့တို႕ပဲ အလားတူ အႏၲရာယ္မ်ားပါတယ္။ ရုတ္တရက္ ေသြးတက္လို႕ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေပါက္ျပီး ေလျဖတ္တတ္သလို၊ ရုတ္တရက္ ေသြးေပါင္က်ရင္လည္း ေလျဖတ္တတ္ပါတယ္၊ ႏွလုံးေသြးငတ္ျပီး Heart attack ရတတ္ပါတယ္။ ေသြးတိုးေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေလျဖတ္ျခင္း၊ ရုတ္တရက္ ႏွလုံးေသြးငတ္ျခင္း (Unstable angina, Myocardial infarct) စတဲ့ အေရးေပၚ ေရာဂါေတြဟာ အဲဒီလို ရုတ္တရက္ ေသြးတိုးတဲ့အခ်ိန္ သို႕မဟုတ္ ေသြးေပါင္အတက္အက်ၾကမ္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ ျဖစ္လာရတာမ်ားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေသြးတိုးထိန္းေဆးမ်ားရဲ့ သေဘာသဘာဝကို ေကာင္းစြာ သိရွိနားလည္ဖို႕ လြန္စြာမွအေရးၾကီးလွပါတယ္။ ရုတ္တရက္ေသြးတိုးတာက အေရးေပၚ မျဖစ္ေတာင္မွ ေသြးေပါင္ဟာ မျငိမ္ဘဲ ေသြးအတက္အက်မ်ားရင္ေတာ့ ေက်ာက္ကပ္၊ ႏွလုံး စတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြကို လ်င္ျမန္စြာ ပ်က္စီးေစတတ္တာမို႕ ၂၄ နာရီအတြင္း ေသြးေပါင္ျငိမ္ေနဖို႕ အလြန္အေရးၾကီးတယ္ဆိုတာ ထပ္ေျပာပါရေစ။

သတိထားရမယ့္ ေနာက္အခ်က္တစ္ခုက ေသြးတိုးလို႕ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္တတ္တာ ေသြးတိုးတိုင္းမျဖစ္ဘူး၊ လူတိုင္းလည္း မျဖစ္ဘူးဆိုတာပါ။ ေသြးေပါင္ ၂၂၀/၁၁၀ နဲ႕ ေဆးရုံ၊ ေဆးခန္းကို လမ္းေလွ်ာက္ျပီး ဝင္လာတဲ့သူေတြလည္း ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ဟာ လူခံစားရတဲ့ ေရာဂါလကၡဏာနဲ႕ ဘယ္လိုမွမသက္ဆိုင္လို႕ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မတိုင္းဘဲ ေခါင္းမမူး၊ ေခါင္းမကိုက္ေတာ့လို႕ ေသြးမတိုးေတာ့ဘူးလို႕ ေျပာလို႕မရသလို   ေသြးေပါင္ခ်ိန္မတိုင္းဘဲနဲ႕လည္း ေဆးမညွိရပါဘူး။

ထုံးစံအတိုင္း အစားအေသာက္ကို ဆင္ျခင္ရပါမယ္။ ဆားအျပင္ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊ ပုစြန္ေျခာက္ (ဆားေပါ့အပါအဝင္)၊ ငံျပာရည္၊ လ်က္ဆား၊ အစာေၾကေဆးစတဲ့ အျခားေသာအငန္ဓာတ္ပါတဲ့ စားေသာက္ဖြယ္မွန္သမွ်ကို ေလွ်ာ့စားရပါမယ္။ တိုင္းရင္းေဆးမ်ားမွာလည္း ေသြးေပါင္တက္ေစတတ္တဲ့ ႏြယ္ခ်ိဳလို ကုန္ၾကမ္းေတြပါလို႕ ေသြးတက္တတ္ပါတယ္။ ရင္က်ပ္ပန္းနာနဲ႕ အေရျပားေရာဂါေတြကုရာမွာ သုံးရတဲ့ အစြမ္းထက္ စတီးရိြဳက္ေဆးမ်ားနဲ႕ စတီးရိြဳက္မဟုတ္တဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား (NSAID pain killer) ဟာလည္း ေသြးတက္ေစတဲ့ အာနိသင္ရွိပါတယ္။ တိုင္းရင္းေဆးျဖစ္ျဖစ္၊ အေနာက္တိုင္းေဆးျဖစ္ျဖစ္ ပါဝင္ပစၥည္းစာရင္းမွာ ဆိုဒီယမ္ဓာတ္ပါရင္ေတာ့ ေသြးတိုးေစတတ္လို႕ သတိျပဳရပါမယ္။

အစြန္းေရာက္တဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေလွ်ာ့ခ်ရပါမယ္။ မိမိစိတ္ကို အစြန္းေရာက္တဲ့ စိတ္ခံစားမႈမ်ားမွ ကာကြယ္ဖို႕ရာကေတာ့ မိမိကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားကိုလိုက္ျပီး တရားဓမၼကိစၥေတြ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ တရားထိုင္ျခင္း စတာေတြကို ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

ေသြးတိုးေရာဂါဟာ သူ႕ခ်ည္းျဖစ္တတ္သလို ဆီးခ်ိဳ၊ ေက်ာက္ကပ္စတဲ့ ေရာဂါေတြနဲ႕လည္း တြဲေနတတ္ပါတယ္။ ေသြးတိုးေရာဂါေၾကာင့္လည္း ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္/ေပါက္ကာ ေလျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါစတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါေတြ ျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။ 

ႏွစ္စဥ္ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ရာမွာ ဒီေရာဂါေတြကိုလည္း သတိထား စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ေသြးတြင္းအဆီက်ေဆး စတဲ့ အျခားေသာ ေဆးဝါးမ်ားကိုပါ တြဲဖက္သုံးစြဲရမွာမို႕ က်န္းမာေရးေဆးစစ္မႈ ပုံမွန္ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

---ဒီေနရာေလးကေန သြားေရာက္ေလ့လာလိုက္ပါေနာ္....